Jeśli zdarza Ci się czasem nie realizować postawionych sobie celów, nie jesteś w tym osamotniona. To zdarza się w znakomitej większości przypadków. Jak podaje inc.com według badania przeprowadzonego przez amerykańską uczelnię University of Scranton w Pensylwanii aż 92% ludzi, którzy wyznaczają sobie cele noworoczne, nigdy ich nie osiąga. Zaskakująca liczba! Z tego badania wynika zatem, że tylko 8 % z nas osiąga postawione sobie cele noworoczne.
Jakie sposoby kryją się za tym sukcesem?
Co może pomóc osiągnąć cel?
Moim zdaniem połowa sukcesu zależy od tego, w jaki sposób określisz swój cel. Jeśli masz ochotę sprawdzić czy opisany przeze mnie sposób formułowania celów zadziała u Ciebie, to zapraszam Cię do lektury a potem wyznaczenia sobie wyzwania z zastosowaniem tych kilku zasad.
Jak określić swoje cele?
Jedną z najważniejszych rzeczy to umieć wyznaczyć sobie cel. Wiem, że dla wielu z nas to trudne zadanie. Nic dziwnego, bo przecież nie uczą nas tego w szkołach. W korporacjach cele ustalane są minimum co 12 miesięcy, ale nie oszukujmy się, najczęściej są one nam narzucane z góry czy tego chcemy czy nie.
O tym jak ustalać cele zawodowe w pracy napiszę innym razem. Dzisiaj skoncentrujemy się nad celem osobistym jakim jest rozwój wybranej umiejętności. Pomimo tego, że jest to cel osobisty, możesz go „przy okazji” realizować w pracy. Chciałabym zaznaczyć, że bardzo wiele osób w ogóle nie podejmuje się stawiania sobie celów. Zatem jeśli Cię zainteresował ten temat i zależy Ci na tym, aby dowiedzieć się, jak najlepiej ustalać swoje cele to już w tej chwili pogratuluj sobie. Jesteś na dobrej drodze by tym razem określić swój cel i go zrealizować. Inwestujesz teraz czas w swój rozwój i należą Ci się za to słowa docenienia.
A teraz do rzeczy!
Praktyką, którą stosuję do zainicjowania rozważania o celach są pytania. Oto kilka z nich:
- Kiedy myślisz o swoim rozwoju osobistym to co jest dla Ciebie ważne w tej chwili?
- Kiedy zazdrościsz komuś tego, że jest „taki” i chciałabyś też „tak” umieć to, co „takiego” ta osoba robi?
- Jeśli miałabyś wybrać dzisiaj coś z koszyka pełnego różnych umiejętności, których nie posiadasz jeszcze, to jaką wybrałabyś dla siebie i dlaczego?
- Co jest dla Ciebie niewygodne w ostatnim czasie lub co w Twoim zachowaniu Ci przeszkadza?
Przypomnij sobie ostatni tydzień i przywołaj w pamięci sytuację, kiedy poczułaś się nieswojo. Być może odczuwałaś silne, niechciane emocje i rozpamiętywałaś to co się stało przez kilka następnych godzin. Poszukaj w tych wspomnieniach, jakiej umiejętności Twoim zdaniem Ci brakuje, a gdybyś miała ją w podorędziu tamta sytuacja potoczyłaby się inaczej. Z doświadczenia jako coach i mentor, kiedy pytam o jedną umiejętność do rozwoju na teraz, najczęściej pojawiającą się odpowiedzią jest „brak pewności siebie”. Dzisiaj użyję tego jako przykładu.
Czy ten cel jest dla Ciebie teraz ważny?
Mam nadzieję, że kilka powyżej wymienionych pytań dało Ci odpowiedź nad czym chcesz popracować. Zanim zaczniesz szczegółowo formułować swój cel, zastanów się z jakiego powodu to co wybrałaś do rozwoju jest dla Ciebie teraz ważne?
Czy naprawdę tego chcesz?
Wybierz tylko taki cel, który jest dla Ciebie teraz najważniejszy.
Nudny SMART?
Metoda SMART jest dość powszechna i znowu, jeśli pracujesz w korporacji, to zapewne się o nią otarłaś. Piszę otarłaś, bo najczęściej mówi się głośno, że cele mają być SMART, ale w praktyce rzadko ktoś ze specjalną 100% pieczołowitością je formułuje w ten sposób. Szkoda, bo to bardzo użyteczna metoda. Zatem jaki powinien być cel według zasady SMART?
S – Specific (konkretny)
Jasno określony cel pomaga w tym, aby jego realizację lepiej zaplanować. Jeśli naszym przykładem dzisiaj jest zwiększenie pewności siebie, to należy doprecyzować w jakich sytuacjach chcesz tą pewność siebie wzmocnić. Być może pierwszą odpowiedzią, która przychodzi Ci do głowy jest: wszędzie albo w pracy. Te odpowiedzi są jednak zbyt ogólne. Potrzebujesz to zawęzić, np. chcę zwiększyć pewność siebie na spotkaniach naszego zespołu.
M – Measurable (mierzalny)
Po czym poznasz, że „zwiększasz pewność siebie na spotkaniach zespołu”? Jak to ocenisz? Jeśli np. do tej pory ze względu na brak pewności siebie nie zajmowałaś głosu na spotkaniach zespołowych, bo paraliżował cię strach lub wstyd, to możesz przeformułować cel następująco: na spotkaniach zespołowych będę wyrażać swoją opinię za każdym razem, kiedy temat będzie mnie bezpośrednio dotyczył lub kiedy będę chciała czymś się podzielić (pomimo tego, że towarzyszy mi wstyd i lęk).
A – Ambitious (ambitny)
Zweryfikuj, czy cel, który ustalasz jest ambitny. Czy będziesz wychodzić poza swoją strefę komfortu?
Np. możesz dodać: Będę się wypowiadała pomimo tego, że moje zdanie będzie odmienne od zdania innych. Albo: Będę się wypowiadała nawet kiedy inni milczą
R – Reasonable (realny)
Czy w czasie w jakim ustalisz, że będziesz realizować ten cel faktycznie będą spotkania zespołowe? Czy będzie ich wystarczająco wiele by móc wprowadzać zmianę. Ile to jest „wystarczająco wiele”, czyli ile takich sytuacji potrzebujesz by zauważyć Twoją pozytywna zmianę w kierunku zwiększonej pewności siebie? Dodatkowo, czy na tych spotkaniach jest tworzona przestrzeń do tego by wyrażać swoją opinię lub zadawać pytania? Jeśli nie, to potrzebujesz znaleźć inne okoliczności by ćwiczyć swoją pewność siebie (np. spotkania z klientem, spotkania z szefem).
T – Time-bound (terminowy)
Czy te spotkania są cykliczne i częste, tak abyś miała okazję rozwijać tą umiejętność? W jakim czasie chcesz ten cel zrealizować? Zachęcam by wyznaczyć czas adekwatny do częstotliwości okazji do wprowadzania zmiany, tak abyś wystarczająco wiele razy mogła ćwiczyć nową umiejętność. Jeżeli spotkania zespołowe są codziennie to możesz przyjąć np. 1 miesiąc. Jeżeli spotkania są 1 raz w tygodniu, rozsądnie będzie wydłużyć okres realizacji do np. 3 miesięcy.
Po analizie każdego z elementów SMART sformułuj swój cel a następnie sprawdź czy wszystkie elementy zostały uwzględnione. Dla naszego przykładu cel mogłyby być sformułowany następująco:
W okresie od 1 maja do 31 lipca (3 miesiące) na cotygodniowym spotkaniu zespołu będę zabierać głos i inicjować dyskusje. Na każdym spotkaniu minimum 1 raz znajdę okazję, aby się wypowiedzieć, np. wyrażając swoją opinię w tematach, które mnie bezpośrednio dotyczą lub prosząc o wyjaśnienie nowej czy nurtującej mnie sprawy. Będę wypowiadać się pomimo tego, że moja opinia jest odmienna od innych. Będę wypowiadać się pomimo tego, że odczuwam lęk i wstyd. Cel uznam za osiągnięty wówczas, gdy zastosuję tą zmianę podczas min. 75% spotkań (12 x 75% = 9)
Do czego użyć FAST?
Z badania przeprowadzonego w 2018 roku przez Donalda Sulla, wykładowcę z MIT Sloan School of Management wnioskuje się, że cele powinny być FAST:
F – Frequently discussed – regularnie omawiane
A – Ambitious – ambitne
S – Specific – specyficzne
T – Transparent – transparentne
A i S czyli doprecyzowanie celu rozważaliśmy już w SMART. To co ciekawe by użyć z metody FAST to F- regularne omawianie, np. retrospektywa (retro) oraz T -transparentność. Zachęcam Cię do ujawnienia swojego celu przed osobami, które będą Cię wspierać.
Bardzo dobrą praktyką jest znaleźć „bratnią duszę”, która będzie dopingować Cię w realizacji celu. Idealnie, aby była to osoba, która ma szansę obserwować Twój progres oraz udzielać Ci regularnie informacji zwrotnej. Poszukaj takiej życzliwej Ci osoby. Możesz w zamian zaproponować jej swoje wsparcie w trakcie realizacji jej własnego celu.
Kolejną rzeczą, o którą dobrze jest zadbać to regularne analizowanie i omawianie swojego progresu. Możesz to robić wspólnie z bratnią duszą lub samodzielnie. Najważniejsze abyś to robiła. Jak? Ustaw sobie w kalendarzu na koniec tygodnia 30 minutowe spotkanie i przejdź krok po kroku poniższe punkty:
Mój cel to…
Osiągnęłam go już w …%.
Jestem z siebie dumna, bo…
Chcę kontynuować… (to i to)
Przestanę… (np. robić to i to)
Zacznę… (np. robić to i to)
Pamiętaj się docenić za każdy wysiłek i progres jaki osiągnęłaś. Krok po kroku zbliżasz się do realizacji swojego celu. Czasem realizacja będzie w jednym tygodniu łatwiejsza a w innym trudniejsza. Retrospektywa da ci przestrzeń, aby zastanowić się, co robisz dobrze, a co może warto zmienić, aby zwiększyć swoją skuteczność.
Kilka słów na koniec
Ustalanie celów i ich realizacja jest świetną okazją by przyglądać się temu, jak naturalnie działasz. W regularnym retro dajesz sobie przestrzeń do refleksji nad tym co Ci służy a czego chcesz unikać. Metoda SMART pomaga zawęzić i nadać ramy Twojemu celowi po to byś wiedziała na czym konkretnie się koncentrować. Dzięki pomocy życzliwej osoby oraz regularnym retro znacząco zwiększysz szansę by swój cel zrealizować.
To co, ready for a challenge?
PS.
Wyobrażam sobie, że w realizacji celu najważniejsze będzie poradzenie sobie z emocjami np. lęku, frustracji, wstydu itd. Piszę o tym w artykule: “Co utrudnia realizację celu? 9 ważnych wskazówek by uniknąć porażki”. Jeśli artykuł nie zawiera wystarczających wskazówek, to zachęcam Cię do bezpośredniego kontaktu ze mną lub skorzystania z moich warsztatów: Emocje we mnie. Jak nimi zarządzać?
„To, co otrzymujesz, osiągając swoje cele, nie jest tak ważne, jak to, kim się stajesz, osiągając swoje cele.”
– Henry David Thoreau